Khoa học và công nghệ thế giới năm 2003 - Xu thế và chính sách những năm đầu thế kỷ XXI

Abstract

Vào cuối thế kỷ XX, nhiều nước phát triển trên thế giới, đặc biệt là các nước thuộc Khối Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đã có những bước tiến tột bậc về kinh tế, khoa học và công nghệ. Một trong những lý do chủ yếu - đó là là do các nước này đã xác lập và vận dụng các chiến lược và chính sách phát triển khoa học và công nghệ một cách ưu tiên kể từ thập niên 70-80 của thế kỷ XX. Nhờ đó, các hoạt động đổi mới trong lĩnh vực khoa học và công nghệ đã được đẩy mạnh, góp phần quyết định tạo nên những thành tựu kinh tế to lớn của khối OECD trong vòng vài thập niên gần đây. Bước sang thế kỷ XXI, quá trình toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế khu vực đang diễn ra với quy mô và tác động ngày càng sâu sắc và rộng khắp trên thế giới. Một mặt, giữa các nước phát triển, như Mỹ, Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU), đã diễn ra cuộc chạy đua vừa hợp tác và cạnh tranh khốc liệt về kinh tế, khoa học và công nghệ. Mặt khác, các nước trong khối này cũng đang tăng cường đẩy mạnh quá trình tái cơ cấu kinh tế để bắt kịp nhịp độ phát triển mới của nền kinh tế thế giới. Mặc dù có nhiều cơ hội phát triển kinh tế cao so với một số nước và khu vực khác trên thế giới, nhưng các nước công nghiệp phát triển hiện vẫn phải đối phó với nhiều thách thức và với các hậu quả của các cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu và khu vực diễn ra vào cuối thế kỷ XX. Tuy nhiên, với nhận thức cao về tầm quan trọng của trình độ và năng lực khoa học và công nghệ trong sự phát triển của một quốc gia là yếu tố quyết định năng lực cạnh tranh quốc tế, nhiều nước thuộc khối OECD đã hướng chính sách phát triển khoa học và công nghệ của mình vào việc ứng dụng nhanh chóng những đổi mới công nghệ, cũng như tận dụng có hiệu quả những thành tựu mới nhất của KH&CN trong các lĩnh vực công nghệ cao như công nghệ thông tin, công nghệ vật liệu, công nghệ sinh học, v.v.. Nhờ vậy, các nước này đã đẩy nhanh được sự phát triển của lực lượng sản xuất, nâng cao năng suất lao động, làm chuyển biến mạnh mẽ cơ cấu kinh tế quốc gia và quốc tế. Để có thể tìm hiểu sâu thêm về những xu thế phát triển cũng như những chính sách, đổi mới quản lý trong khoa học và công nghệ của những nước này,Trung tâm Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia, trân trọng giới thiệu cuốn sách "Khoa học và công nghệ thế giới - xu thế và chính sách những năm đầu thế kỷ XXI". Những thông tin được giới thiệu trong cuốn sách này, chắc chắn sẽ bổ ích đối với các độc giả có quan tâm tới đổi mới quản lý khoa học và công nghệ và chính sách phát triển nhanh, bền vững bằng khoa học và công nghệ trong thời đại hiện nay.